พระพุทธศาสนาเป็นประชาธิปไตยอย่างไร..

พระพุทธศาสนาเป็นประชาธิปไตยอย่างไร..

               พระพุทธศาสนา ไม่มีข้อจำกัดว่าจะเป็นผู้เกิดในตระกูลสูงหรือต่ำ จะมั่งมีหรือยากจน ทุกคนเมื่อเข้ามาบวชแล้วก็มีสิทธิเท่าเทียมกัน และต้องเคารพผู้บวชก่อนตามลำดับ "บุคคลทุกคนไม่ว่าวรรณะใด ย่อมมีสิทธิเท่าเทียมกันหมด เพราะถือว่าบุคคลใดจะดีหรือชั่วอยู่ที่การกระทำ คนทุกคนจึงมีสิทธิ์ทำความดีและความชั่วเท่ากัน"

               มีคำกล่าวไว้ว่า "กษัตริย์ พราหมณ์ แพศย์ ศูทร จันฑาล และคนงานชั้นต่ำ ประพฤติธรรมในโลกนี้แล้ว ย่อมเสมอในสวรรค์ทุกท่านไป" สิ่งเหล่านี้แสดงให้เห็นลักษณะของการยอมรับนับถือในความเท่าเทียมกันตามหลักประชาธิปไตย

เหตุผลเรื่องต่างๆ บนพื้นฐานความเป็นจริง

         **เหตุผลเรื่องต่างๆ บนพื้นฐานความเป็นจริง**

ข้าพเจ้าเห็นว่า

             1.จงหลีกเลี่ยงการใช้ทรรศนะที่แย้งตัวเอง

           2.จงอย่าปิดกั้นสิ่งที่คนอื่นยังไม่เชื่อให้ได้แสดงความคิดอธิบายเหตุผลแสวงหาคำตอบต่อไปไม่ปิดกั้น ในที่สุดคำตอบนั้นจะชัดเจนยืนอยู่ในความเป็นจริง

            กรณีย์ตัวอย่าง เช่น...นายไก่ ต้องการเห็นองค์กรพระพุทธศาสนาโดยเฉพาะพระในแนวคิดของตนไม่ต้องการให้พระสงฆ์จับเงินใช้เงิน เพราะกลัวว่า พระจะเกิดกิเลส หลงละเริงในวัตถุ แสวงหาแต่ปัจจัยเพื่อแสวงหาประโยชน์ใส่ตน ในลักษณะเช่นนี้  นายไก่นั้นไม่พึ่งปรารถนา  วันถัดมานายไก่ ได้ถูกรับเชิญให้ไปออกรายการโทรทัศน์เพื่อจิตสาธารณะเพื่อพัฒนาสังคมให้เป็นสุข รายการนี้มีการถ่ายทอดทุกสัปดาห์ในห่วงเวลาหนึ่งปี เขาเองก็ไปออกรายการทุกวันดังเช่นที่ผ่านมา จวบจนเข้าเดือนที่สาม นายไก่ ไม่ไปเข้ารายการตามวันเวลาเช่นเคยที่เคยปฏิบัติมา เริ่มขาดงาน อ้างติดงานภารกิจต่างๆ บ้าง พักหลังเริ่มขาดบ่อยมากขึ้น เข้ารายการบ้าง ขาดบ้างเป็นเช่นนี่เลื่อยมา

ย่างเข้าเดือนที่สี่ทางสถานีโทรทัศน์ได้สอบถาม นายไก่ ว่าท่านจะมาจัดรายการนี้หรือไม่ นายไก่ จึงตอบไปว่าไม่ครับผมไม่สะดวก เหตุผลทำไมคุณไม่มาทำรายการนี้ให้สำเร็จลุล่วงตามเป้าประสงค์ให้ครบหนึ่งปีตามที่เคยพูดคุยกันไว้ นายไก่ จึงตอบว่า ผมไปจัดรายการทุกสัปดาห์ทุกวันที่ผ่านมาสามเดือนนี้ ผมไม่เคยได้รับเงินตอบแทนค่าน้ำมัน ค่าแรง จากทางรายการเลย ผมจึงไม่สามารถไปทำรายการให้ทางสถานีได้อีกต่อไปครับ เนื่องจากทุกวันนี้ ผมต้องกินต้องใช้จ่าย ไหนจะค่าอาหาร ค่าน้ำมันรถ จริงอยู่ว่าการทำรายการจะเป็นการให้ความรู้แก่สังคม แต่ผมไม่ได้รับค่าตอบแทนจากทางรายการ ผมจึงไม่สามารถไปทำรายการนี้เพื่อประโยชน์แก่สังคมได้ เพราะผมต้องใช้เงินในการเดินทาง ค่าอาหาร ค่าน้ำมันรถ ต้องดูแลครอบครัว สารพัด ถ้าคุณต้องการให้ผมไปจัดรายการจิตสาธารณะเพื่อพัฒนาสังคม ทางรายการต้องให้ค่าตอบแทนผม ผมจึงจะไปจัดรายการได้เพราะทุกวันนี้ต้องใช้เงิน

            ในประเด็นดังกล่าวนี้ จะเห็นว่า นายไก่ ไม่ต้องการให้พระจับเงิน ใช้เงิน แต่พระในสังคมยุคปัจจุบันบางอย่างต้องใช้เงิน เช่น ค่ารถเดินทาง ซื้อหนังสือ ซื้อสียอมผ้าสบงจีวร ซื้ออุปกรณ์ต่างๆ ที่ใช้กับพระสงฆ์ เนื่องจากที่ทุกวันนี้ไม่มีของฟรี ฯลฯ เงินก็เป็นปัจจัยหนึ่งที่เป็นวิถีทางในการขับเคลื่อนงานด้านพระศาสนา เผื่อการเผยแผ่ด้านการศึกษา ปริยัติ ปฏิบัติ จึงจะนำไปสู้ปฏิเวท คือการบรรลุเป้าหมายในการทำสิ่งต่างให้สำเร็จผล ในทางที่ดีเกิดประโยชน์แก่สังคม แต่บางแห่งอาจจะไม่จำเป็นใช้เงินก็อาจจะมี เงินถ้าหากเราใช้ในทางที่สนองงานใช้ในกาดำรงตนเพื่อให้มีชีวิตอยู่ได้ ให้มีพละกำลังในการทำงานเพื่อการทำประโยชน์ที่ดีงามแก่ตนเอง องค์กร สังคม เงินก็เป็นสิ่งจำเป็น

เพราะทุกวันนี้ จะทำงานให้มีประสิทธิภาพได้ ถ้ากายพร้อม ใจพร้อม องค์ประกอบปัจจัยสิ่งแวดล้อมพร้อม ทุกอย่างจึงจะพร้อมได้ ประเด็นปัญหาทุกวันนี้ ไม่ว่าพระหรือนายไก่เอง มีความเห็นว่าเงินก็เป็นสิ่งจำเป็นสำคัญ ในการนำไปใช้ขับเคลื่อนงานเพื่อสำเร็จผลแก่ตนเอง องค์กร สังคมและประเทศชาติในทางที่ดีงามและสร้างสรรค์ 

จริงหรือ...ปริญญาคือค่าของคน...?

                                      จริงหรือ...ปริญญาคือค่าของคน...?

มีการพูดคุยกันระหว่างบุคคลสองคน คนหนึ่งจบปริญญาหลายใบ อีกคนหนึ่งไม่จบปริญญา เมื่อคนสองคนสนทนากันไปในเรื่องหลักการและเหตุผล "ในเรื่องการดำรงชีวิตเพื่อความอยู่รอดในสถานการณ์ปัจจุบัน" คนที่จบปริญญาหลายใบกล่าวว่า ผมสามารถอยู่รอดได้เพราะผมเรียนจบปริญญาหลายใบผมมีความรู้ความสารถหลายด้าน....ไม่เหมือนกับคนไม่มีการศึกษา สร้างปัญหาเป็นภาระสังคม 

แต่คนที่ไม่จบปริญญากล่าวว่า ถึงผมไม่จบปริญญา "แต่การคิดและการดำเนินชีวิตของผมก็ไม่เคยมองข้ามและแสดงพฤติกรรมเหยียดหยามคนอื่น แม้คนไม่จบปริญญาแต่ไม่เคยทำให้สังคมเดือดร้อน  เพราะทุกวันนี้ มีแต่คนจบปริญญาทั้งนั้น ที่คิดเอาเปรียบและทำลายสังคม "คนจบปริญญาไม่เสมอไปที่บ่งบอกว่าเป็นคนดีมีจริยธรรม"  

อย่างไรก็ตาม ถ้ามองใบปริญญาเป็นค่าของคน  ก็อาจจะให้ค่าได้ในระดับหนึ่ง จะมองการดำเนินชีวิตของแต่ละคนก็ต้องมองหลายๆด้าน  แต่ถ้าคนที่กล่าวว่าเป็นผู้มีการศึกษาแล้ว แต่จิตใจยังไม่พัฒนาให้ดียิ่งกว่าเดิม แสดงว่าการศึกษายังไม่บรรลุเป้าหมาย หลวงพ่อพุทธทาสภิกขุ กล่าวว่า (การศึกษาเหมือนกับหมาหางด้วน) ถ้าคิดและแสดงพฤติกรรมที่ต่ำกว่าคน

เหตุใดมนุษย์จะต้องรู้. "ตรรกศาสตร์"

เหตุใดมนุษย์จะต้องรู้ “ตรรกศาสตร์”..?

 "ตรรกศาสตร์" ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของสาขาวิชาปรัชญา เพราะ ตรรกศาสตร์ เป็นวิชาที่มนุษย์รู้จักคิดและใช้เหตุผลอย่างมีกฎเกณฑ์ การที่มนุษย์เป็นผู้รู้ใช้เหตุผลนี้เองเป็นลักษณะพิเศษที่ทำให้มนุษย์แตกต่างไปจากสัตว์อื่น มนุษย์ที่มีเหตุผลมักจะเป็นผู้มีใจกว้าง มีความหนักแน่น ไม่ใช้อารมณ์ให้มามีอิทธิพลอยู่เหนือเหตุผล พร้อมที่จะรับฟังความคิดเห็นที่แตกต่างไปจากตนเองได้ ในบางกรณีถ้าหากความคิดเห็นที่แตกต่างนั้นมีเหตุผลที่ดีกว่า ก็ยอมรับและพร้อมที่จะปรับเปลี่ยนความคิดเห็นของตนได้เสมอ

กรณีเช่น นาย ก. กล่าว่าบุคคลที่เป็นคนดีสุจริต คือบุคคลที่รักษากฎหมายบ้านเมือง ดังนั้นนาย ข.จึงกล่าวขึ้นว่า บุคคลที่ไม่ดี ไม่สุจริต ก็คือ นาย ค.ที่เคยบังคับใช้กฎหมายบ้านเมือง ได้ใช้อำนาจทำการทุจริตคดโกงเงินรัฐยักยอกมาเป็นของตน มีการจัดซื้อจัดจ้างและทำโครงการต่างๆ ที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย และได้บังคับขู่เข็นให้ข้าราชการชั้นผู้น้อยกระทำผิดไปด้วย ถึงแม้ข้าราชการชั้นผู้น้อยที่อยู่ใต้บังคับบัญชาได้อธิบายเหตุผลต่างๆ ให้ฟังแต่เขาไม่รับฟัง ไม่หยุดคิดไตรตรองก่อนกระทำจึงถูกดำเนินคดีศาลพิพากษาคุก

อย่างไรก็ตาม ตรรกะที่กล่าวว่า บุคคลที่เป็นคนดีสุจริต คือบุคคลที่รักษากฎหมายบ้านเมืองจริงหรือ จะเอาตรรกะไหนมาเป็นเกณฑ์ตัดสินได้ว่า บุคคลที่รักษากฎหมายบ้านเมืองเป็นคนดีสุจริตไม่คดโกง....

              นักปรัชญาด้านตรรกศาสตร์ ศ.ดร.จำนงค์ ทองประเสริฐ กล่าวไว้ว่า "คนที่มีเหตุผลมักจะไม่เป็นคนดื้อดันทุรังที่คอยแต่ใช้อำนาจเข้าข่มขู่อย่างเดียว ยิ่งบุคคลที่จัดว่าเป็นปัญญาชนด้วยแล้ว ยิ่งจะต้องเป็นผู้มีเหตุผลให้มาก" เหตุผลในที่นี้หมายถึง เหตุผลที่เป็นไปในแนวทางที่สร้างสรรค์ ไม่ใช้อำนาจและอารมณ์บังคับให้ตนเองและบุคคลอื่นกระทำในสิ่งที่ผิดนั่นเอง

สิงห์..สำคัญไฉนต่อชาวพม่า

สิงห์..สำคัญไฉนต่อชาวพม่า

สิงห์เป็นสัตว์ป่าประเภทหนึ่งที่มีลักษณะใหญ่เด่นสง่าสวยงามน่าเกรงขาม สังเกตเห็นว่าประเทศพม่าจะนำสิงห์มาเป็นสัญลักษณ์ประจำชาติ แม้แต่รูปในธนบัตร และการปั้นรูปสิงห์สูงใหญ่ไว้หน้าทางเข้าวัดหรือสถานที่ทางศาสนาโดยเฉพาะพระพุทธศาสนา สะเหมือนว่าสิงห์คือผู้เฝ้าดูแลรักษาปกป้องคุมครองสถานที่สำคัญๆ ไม่ให้ใครมารุกกราน สิงห์เปรียบสะเหมือนเลือดเนื้อชีวิตของแต่ละบุคคลที่มีจิตใจเจตนาร่วมกัน คือรักษาปกป้องคุ้มครองสิ่งอันเป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจ และเป็นแสงส่องทางให้ปฏิบัติตนในทางที่ถูกต้องดีงามในการดำรงชีวิต

จะเห็นว่าชาวพม่า มีความรักศรัทธาในพระพุทธศาสนาเป็นอย่างยิ่ง ตั้งแต่เริ่มมีกษัตริย์ปกครอง กษัตริย์พม่าได้สร้างศาสนาสถานในแต่ละแห่งใหญ่โตมโหฬาร ไม่ว่าจะเป็น พระธาตุชเวดากอง พระธาตุมุเตา พระธาตุอินแขวน ฯลฯ กษัตริย์และประชาชนแสดงความเคารพด้วยการแต่งกาย ใส่เสื้อผ้ามิดชิดสุภาพเรียบร้อยถอดรองเท้า ก่อนเข้าไปในสถานที่สำคัญทางศาสนา และรัฐบาลให้ความสำคัญดูแลรักษาทำนุบำรุงศาสนาเรื่อยมา หลายยุคหลายสมัย จวบจนทุกวันนี้มีชาวพุทธและชาวต่างชาติหลากหลายประเทศ ได้เดินทางไปกราบไหว้สักการะบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ไปดูวัฒนธรรมการใช้ชีวิตที่ยังมีความดั่งเดิมที่หลากหลาย แต่คนส่วนใหญ่มีทรรศนะมุมมองการปกครองสะเหมือนสิงห์ กล่าวคือ ต้องการความเสมอภาค ความสมดุลชอบธรรมที่สง่างามเหมือนกับสิงห์ที่ปั้นขึ้นเป็นสัญลักษณ์

ดังทฤษฎีทางปรัชญาเพลโต เชื่อว่า “ความดีคือความรู้ และมนุษย์สามารถเข้าถึงความดีด้วยเหตุผล เพราะเหตุผลนั้นควบคุมการทำงานของความคิดและการกระทำ เหตุผลเป็นสิ่งที่ทำให้บุคคลฉลาดและกล้าหาญ...”